طب سنتی ریشه در تاریخ و زندگی گذشته مردم ایران دارد و همچنان با گذشت سالیان متعدد، روش های درمانی طب سنتی در میان مردم رواج دارند و توسط بسیاری از افراد مورد استفاده قرار می‌گیرند. همانطور که می‌دانید در این نوع طب، از گیاهان به جای دارو های شیمیایی برای درمان بیماران استفاده می‌شود. مطالعه بر روی گیاهان مختلف یکی از مهم‌ترین فعالیت های طبیبان از گذشته تا حال می‌باشد. حاصل مطالعات چندین پزشک طب سنتی، اکنون مجموعه‌ای از گیاهان مفید و درمانی است که به عنوان گیاهان معتبر در طب سنتی شناخته می‌شوند. در ادامه بیشتر با این گیاهان و خواص آن ها آشنا خواهید شد.
محبوب‌ترین گیاهان در طب سنتی
برخی از گیاهان معتبر در طب سنتی، بسیار بیشتر از بقیه شناخته شده و محبوب هستند. این گیاهان امروزه به صورت عمده کشت و پرورش داده می‌شوند و مصرف کنندگان بسیاری دارند. فواید این گیاهان در درمان بیماری ها و بهبود علائم اثبات شده است و امروزه حتی افرادی که روش های درمانی جدید را برای درمان بیماری انتخاب کرده‌اند، به عنوان یک روش برای تقویت سلامتی و بهبود روند پیشرفت، از این گیاهان نیز استفاده می‌کنند.
گل گاو زبان
همه ما تا کنون نام گیاه گل گاو زبان را شنیده‌ایم و تا حدودی از خواص فوق العاده آن باخبریم. گل گاو زبان یکی از محبوب‌ترین گیاهان معتبر در طب سنتی است که از گذشته های دور مورد استفاده قرار می‌گرفته است. این گیاه یک گیاه گل دار است که هم گلبرگ های آن و هم برگ و دانه آن خواص درمانی دارند و استفاده های مخصوص به خود را دارند.
از جمله خواص گل گاو زبان می‌توان موارد زیر را نام برد:
- آرامش اعصاب
- زیبایی پوست و مو
- بهبود تمرکز
- تنظیم قند خون
- بهبود سرماخوردگی
- افزایش تعریق و ادرار و کمک به کلیه ها
- کمک به پیشگیری از سرطان
- درمان برونشیت
- کمک به درمان آلزایمر
- تصفیه خون
- درمان بی اختیاری در ادرار
- درمان بیماری سرخک و مخملک
این گیاه می‌تواند به روش های مختلفی از جمله جوشانده مورد استفاده قرار گیرد. ممکن است گل گاو زبان را بیشتر به عنوان آرام کننده اعصاب و استرس بشناسید، اما همانطور که گفته شد این گیاه خواص شناخته شده بسیاری در طب سنتی دارد.
گل بابونه
دومین گیاه محبوب و یکی از بهترین گیاهان معتبر در طب سنتی، گل بابونه است. این گل با گلبرگ های سفید و ظریف، علاوه بر زیبایی ظاهری، خواص درمانی بسیار مفید و موثری نیز دارد. همچنین گل های آن عطر بسیار خوبی دارند و می‌توانید خودتان آن را در خانه پرورش دهید. طبع بابونه در طب سنتی گرم و خشک است و مهم‌ترین خواص آن به شرح زیر می‌باشد.
- بهبود درد های عضلات
- تقویت اعصاب
- کمک به افزایش ترشح شیر در مادران شیرده
- کمک به دفع سنگ مثانه
- درمان درد چشم
- از بین بردن تب
- افزایش سرعت التیام زخم ها
- بهبود بی خوابی
- موثر در درمان ورم روده
- آرام بخش درد ها
گل بابونه می‌تواند به صورت دم کرده و جوشانده و یا روش های دیگر استفاده شود. خواص آن کاملا مورد تایید متخصصان طب سنتی است و سال هاست که برای بهبود و تسکین درد ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گیاه آلوئه ورا
آلوئه ورا گیاهی متفاوت و جالب و یکی از گیاهان معتبر در طب سنتی است. این گیاه به عنوان گیاهی زینتی و آپارتمانی نیز شناخته می‌شود و می‌توانید آن را در خانه پرورش داده و پس از رشد کافی از آن استفاده کنید. برگ های بزرگ آلوئه ورا حاوی ماده‌ای بی رنگ و ژلاتینی هستند که خواص فراوانی دارد. در ادامه بیشتر با فواید این گیاه ارزشمند آشنا خواهید شد.
- تقویت مو و جلوگیری از ریزش
- بهبود اگزمای پوستی و تقویت سلول های پوست
- موثر در بهبود علائم بیماری صرع
- ضد میکروب
- کمک به بهبود یبوست و اسهال
- تصفیه کننده خون
- کمک به درمان آسم
- تقویت و بهبود وضعیت سلامت بدن
آلوئه ورا هم به صورت موضعی و هم به صورت خوراکی می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. خواص این گیاه بیشمار است و روز به روز فواید بیشتری از آن کشف می‌شود. بهتر است آلوئه ورا را طبق نظر پزشک مصرف کنید و طبق یک برنامه مشخص پیش بروید.
گیاه اسطوخودوس
گیاه اسطوخودوس یا همان لوندر یک گیاه گلدار با گل هایی به رنگ بنفش است که بوی بسیار خوبی نیز دارند. این گیاه خواص درمانی و تقویتی بسیاری دارد و به عنوان یک گیاه آرامش بخش شناخته می‌شود. از لاوندر می‌توان برای طعم دهی غذا نیز استفاده کرد. مهم‌ترین خواص این گیاه مفید به شرح زیر است.
- آرامش اعصاب و کاهش استرس و اضطراب
- بهبود بیخوابی
- کمک به درمان آرتروز و روماتیسم
- درمان سردرد
- افزایش نشاط و شادی
- تقویت قلب
- کمک به بهبود سرفه
- درمان بیماری های مجاری ادراری
- تقویت حافظه و کمک به درمان آلزایمر
- کنترل ریزش مو
- افزایش سرعت بهبود سوختگی
اسطوخودوس یکی از بهترین گیاهان معتبر در طب سنتی است که می‌توان آن را به روش های مختلف مانند عصاره گیری و یا دم کرده مصرف کرد. همچنین می‌توانید خودتان این گیاه را در خانه یا حیاط پرورش دهید و از زیبایی و بوی خوش آن در کنار خواص درمانی‌اش لذت ببرید.
گیاه مریم گلی
گیاه مریم گلی یکی از معروف‌ترین و شناخته شده‌ترین گیاهان معتبر در طب سنتی است که نه تنها در ایران، بلکه در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این گیاه خواص آنتی اکسیدانی و آنتی بیوتیک طبیعی را داراست که باعث شده اثرات درمانی فوق العاده و موثری داشته باشد. مهم‌ترین خواص مریم گلی به شرح زیر است.
- ضد نفخ
- آرامش بخش و کاهش درد
- کاهش قند خون
- کاهش سرعت روند پیری و جلوگیری از پیری زودرس
- ضد سرطان
- کمک به بهبود درد های مفصلی و روماتیسم
- ضد افسردگی
- کاهش فشار خون
- بهبود گلودرد
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- تصفیه خون
- بهبود کم خونی در بانوان
- ضد میکروب
- بهبود تبخال
- تقویت مو و جلوگیری از سفیدی مو زودرس
- بهبود گر گرفتی بدن در دوران یائسگی
گیاه مریم گلی خواص فراوانی را شامل می‌شود که البته در کنار آن ها نباید اثراتی مانند کاهش ترشح شیر در مادران شیرده و کاهش میل جنسی را نیز نادیده گرفت. با این حال این گیاه با تجویز توسط پزشک می‌تواند گزینه بسیار مناسبی برای درمان بیماری ها و تقویت سیستم ایمنی بدن به صورت طبیعی باشد.
گیاه علف گربه
گیاه علف گربه یکی دیگر از گیاهان معتبر در طب سنتی است که خواص و فواید فراوانی دارد. این گیاه گلدار است و می‌توانید آن را به روش های مختلفی مصرف کنید. گیاه علف گربه جایگزین مناسبی برای دارو های خواب آور و درمان مشکلات بی قراری خواب است. از جمله مهم‌ترین خواص این گیاه می‌توان موارد زیر را نام برد.
- آرامش اعصاب
- ضد تشنج
- خواب آور
- بهبود افسردگی
- بهبود نفخ و دل پیچه
- کاهش حالت تهوع و استفراغ
- بهبود سکسه مزمن
به طور کلی علف گربه را می‌توان یک گیاه موثر در درمان بیماری های عصبی و هیستریک دانست. بهتر است این گیاه را با تجویز پزشک مصرف کنید.
نکته بسیار مهم برای مصرف گیاهان دارویی
همانطور که پیشتر خواندید، گیاهان معتبر در طب سنتی خواص بسیار خوب و مفیدی برای بدن و درمان بیماری ها دارند و می‌توان روی اثر آن ها حساب کرد. اما نکته بسیار مهمی که باید در مصرف این گیاهان در نظر بگیرید این است که مصرف بیش از حد و بی رویه آن ها می‌تواند نتیجه عکس داشته باشد و برای بدن اثرات منفی ایجاد کند.
برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که چون این دارو ها گیاهی هستند و مواد شیمیایی مضری ندارند، لازم نیست در مصرف آن ها محدودیتی قائل شد و می‌توان هر مقداری از آن ها را مصرف کرد. این تصور کاملا آسیب زننده است و نباید به این روش گیاهان دارویی را مصرف کنید.
همانطور که این گیاهان می‌توانند اثرات درمانی برای بیماری ها و تقویت بدن داشته باشند، ممکن است مصرف بیش از حد آن ها در بدن هر شخص علائم منفی و مشکلاتی را ایجاد کند که برای درمان آن ها ناچار به استفاده از دارو های دیگری شوید.
بنابراین برای مصرف دارو های گیاهی و جوشانده ها نیز مانند دارو های شیمیایی، طبق دستور پزشک متخصص پیش بروید. به خصوص اگر قصد دارید آن ها را در کنار دارو های شیمیایی و به صورت یک مکمل مصرف کنید.
نتیجه گیری
در این مطلب به معرفی تعدادی از بهترین گیاهان معتبر در طب سنتی پرداختیم و خواص هر کدام را بررسی کردیم. با استفاده از روش های درمانی طب سنتی به کمک دارو های گیاهی ممکن است مدت زمان بیشتری طول بکشد تا نتیجه حاصل شود، اما در عوض این گیاهان عوارض کمتری نسبت به دارو های شیمیایی دارند.
توجه داشته باشید که این عوارض کم و اثرات مثبت تنها در صورتی اتفاق می‌افتند که طبق دستور پزشک و به اندازه مشخص شده از این گیاهان مصرف کنید و زیاده روی نداشته باشید.
سوالات متداول
1-مصرف بیش از اندازه دارو های گیاهی چه عوارضی خواهد داشت؟
عوارضی که ممکن است در اثر مصرف بیش از اندازه دارو های گیاهی رخ دهد، بر اساس نوع گیاه و همچنین شرایط جسمانی هر فرد ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال دارو های گیاهی که کاهنده فشار خون هستند ممکن است برای افرادی که از قبل فشار خون پایینی دارند خطرناک باشند.
2-دارو های گیاهی را به چه روش هایی می‌توان استفاده کرد؟
روش های بسیار متنوعی برای استفاده از خواص دارو های گیاهی وجود دارد که بر اساس نوع بیماری و مشکل و همچنین نوع گیاه و بخشی از گیاه که خاصیت بیشتری دارد متفاوت هستند. به عنوان مثال، عصاره گیری، روغن گیری، جوشانده و دم کرده، بخور، مصرف خوراکی و یا استفاده از خواص این گیاهان در انواع قرص و پماد و کرم و غیره، محبوب‌ترین روش های استفاده از گیاهان دارویی هستند.
3-آیا می‌توان گیاهان معتبر در طب سنتی را در خانه پرورش داد؟
بله، بسیاری از این گیاهان می‌توانند مانند سایر گیاهان آپارتمانی در شرایط خانه رشد کنند. با این حال برخی از آن ها نیاز به شرایط فضای باز یا گلخانه‌ای دارند و ممکن است در فضای کم نور و بسته خانه رشد مناسبی نداشته باشند.
